Gure nerabezaroan, birjin ginela artean, harrizko herri bat bazen Kantabriako partean: paretetan sententziak, arrakalak gizartean… Oroitzapenek astintzen naute tartean-tartean; horregatik eseri naiz arranguraren parkean, minaz idaztera mina mingarri den bitartean.
2.
Burujabetza, euskara, askatasuna, bakea, lurrundutako leihoak giltzatutako atea, belaunaldiz belaunaldi pilatu zaigun nekea, begiak bildu ezina, ametsak ezin betea, nork bere ispiluari bizkarrik ez ematea... Buruhauste eder bat da euskalduna izatea.
3.
Isiliuneen beilari, ezkutuko hitzen mago, errelato baten bila aritu gara luzaro; baina min asko daudenez norberarenaz harago lerroek ez dezakete marra gorririk igaro. Nahiz eta egia batzuk beti diren egiago, erabateko egia den egiarik ez dago.
4.
Kaxko ezberdinetatik eginagatik aldarri, zergatik etsaitzen dira Ermua eta Etxarri? Mahaira aulki berriak nahi badira erakarri, aho bakoitzeko behar genituzke bi belarri, elkarrengana hurbildu erreparatu elkarri... Mugitu gabe ezin da besteen lekuan jarri.
5.
Bidea ardaztu arren dezakegunik politen, “keinua eskertzen diat”, “beste urrats bat nahi niken”; testigantzak testigantza ta bizipenak bizipen, oraindik ez gara gure lubakietatik irten. Bi malkok hirugarrenik ez badute eragiten, gu izateak ez gaitu pluralagoak egiten.
6.
Non da lehengo borroka eta iniziatiba? “ Non lehengo militantzi ta ekitaldi segida? Aitortzak aitortza eta kalejirak kalejira, nor dabil iraunkor preso eta biktimei begira? Itsaslabar zauritu bat gure herria hori da, zipriztinduta daudenak bakarrik bustitzen dira.
7.
Abusu eta torturak ETA ta GALen jarduna, batzuen kare bizia, besteen Parabelluma, odol putzuak, hilkutxak, senideak, alarguna… eten puntuz betea da gure argazki albuma; zoru labainkorra izan liteke etorkizuna, ahazten baldin badugu oroitu nahi ez duguna.
8.
Indarkeriaren seme, jazarpenaren alaba, besteen sufrimendua sufrimendu ez al da ba?, Zubiak landu ezean, findu ezik begirada, behin bakarrik bizi arren gehiagotan hilko gara... Zauriak orbain daitezen hamarkadaz hamarkada, justizia poetiko bakarra memoria da.
9.
Memoria memorian eta garunean garun, egun jakin, urteurren, bezpera nahiz biharamun, bizikidetzan sakontzen behar ginateke jardun; besarkada bat umezurtz, muxu bat haur motxiladun… Izan gaitezen herritar, benetako bizi-lagun, posta kodeak bakarrik partekatu ez ditzagun.
