Basarrik "Aitonaren malkoak" sortan emakumearen faltak hartu zituen hizpide. Eta Inaxi Etxabek "Basarriri erantzuna" jarri bueltan. Gertaera eta bertso haiek ekarri zituen gogora Zarauzko bertso-eskolak (2013-07-18).
IÑAKI EIZMENDI, BASARRI
Aiñ maite dedan aiton batekiñ sarritan ditut tratuak. Larogei urte ditu oraintxe beregan inguratuak. Lengo batean, kalez kale gu, biok besotik lotuak. Urte gutxitan aldakuntz asko nola baigauden artuak bertsotan jarri nai dizkizutet esan zizkidan kontuak.
2.
Gazte maitea –esaten zidan— gauzak bai oker daudela. Gu sasoikoak giñan denboran etziran behintzat honela aundikeri ta lujoko griñak gaur bai indar daukatela! Ekaitz gogorrak gure soroak galtzen dituen bezela… Sinista zazu emakumeak galdu bear gaituztela.
3.
-Bañan aitona, ainbat pekatu al du emakumezkoak? -Bai, gazte maite, oien jokerak ez dira itxurazkoak. Berak printzesak bezela jantzi, zikin etxeko zokoak. Lanari uzkur, baña festara azkar aldatu zankoak: Gipuzkoako lengo alabak etziran horrelakoak.
4.
Gaur ille beltza baldin badute bihar oria buruan, ezpañak eta azkazal gañak piper autsaren moduan. Usai gozorik entzungo dezu pasatuz beren onduan. Gazteak pentsa bear lukete garai datorren orduan orrelako bat lagun artuta zer etorkizun daguan.
5.
Nobelak ondo irakurrita gabez zinetara irten. Guraso zarrak negar egiñez sutondoan itxogiten. Beren izkuntza bajutzat bota, ta beste bat itzegiten. Noizbait ezkondu, ta… asitakoan etxeko lanak egiten… Sua nolatan pizten dan ere askok ez dute jakiten.
6.
Musu, betazal, ta gañontzeko margo ta autsez beteak. Apainduri ta lujoz aberats, eta maian arloteak. Etxean falta izaten dira kanpora errez boteak. Zorigaitzeko aundinai orrek ekarri ditun kalteak. Egun onenak ikusi zitun gure Gipuzko maiteak!
7.
INAXI ETXABE
Basarri jauna, zuk badaukazu aiton bat maite dezuna zeuk diozunez berakin oso sarri tratatzen dezuna eta zuk ontzat ematen dezu arek esaten dizuna. Irakurrita daukat nik ondo bertsotan jarri dezuna. Amen dijoakizu, ba, orain neskatx baten erantzuna.
8.
Emakumeak utzi gaituzu oso okertzat artuta munduan diran zorigaitz danak gure lepora botata. Gizasemiak ote dauzkatzu oso santutzat artuta? gai onen kontra zer esanikan etzait neri orain falta BIOTZA NOLA JARRIA OSO DAUKATEN MINBERATUTA
9.
Bizio txarrik asko badago gizasemien artian begiratzia naikoa dezu auzo-taberna atian egunero an ikusten dira pozik asko zurrutian jakiñagatik ori dutela bere buruen kaltian. Ez dira ala ere geldituko patrikak ustu artian.
10.
Igande goiza etorri eta beti gauza bat buruan: denborik ezin pasa degu-ta aurrera "txikiteuan". Eguardirako jarriko dira ganberruaren moduan; izkuntza ederrik entzungo dezu gero beren inguruan. Nik ezin neurtu oitura orrek ze kalte egiten dituan.
11.
Nobelak ere ikusten dira gaur askotxoren eskutan esango nuke emakumeak aña badirala ontan zenbat gastatzen duten ez jakin zigarro eta zinetan; jokuan berriz zer esanik ez taberna eta plazetan. Miseriarik ez da faltatzen gero fameli askotan.
12.
Noranai juan nai dutenian ez dute falta dirurik; emakumeak ibilli bear zorrak ordaindu eziñik. Etxian falta dan gauzagatik ez dutelako ajolik NESKATXAK!, garai datorrenian ez galdu zuen zentzunik orrelako bat lagun artuta ez dagolako gauz onik.
